Theo Caesar Sengupta, Phó chủ tịch phụ trách Sáng kiến Tỷ người dùng tiếp theo và Phương thức thanh toán, Google
Từ năm 2015 đến 2020, hơn 1.5 tỷ người đã bắt đầu sử dụng Internet lần đầu tiên. Dự kiến, thêm 1 tỷ người nữa sẽ tham gia vào cộng đồng trực tuyến vào năm 2025.
Hầu hết những người dùng Internet mới này đến từ Châu Á, Châu Mỹ Latinh và Châu Phi. Họ trải nghiệm Internet khác với những người đi trước — kết nối trên điện thoại của họ và khả năng làm quen với các ứng dụng và công cụ mới cực kỳ nhanh. Hơn thế nữa, nhu cầu và ý tưởng của họ đang định hình tương lai của công nghệ, trong các lĩnh vực từ tài chính toàn diện đến dịch thuật ngôn ngữ.
Tuy nhiên, ngày nay, những người dùng Internet mới phải đối mặt với thách thức lớn nhất đối với họ - tác động của COVID-19. Cách chúng tôi giúp đỡ họ vượt qua thách thức này sẽ mang tính chất dài hạn, hướng tới việc đảm bảo sự phục hồi sau đại dịch là toàn diện và bền vững.
Nửa thập kỷ đầy thay đổi
Không còn nghi ngờ gì khi nói rằng Internet đã dễ tiếp cận và dân chủ hơn so với năm 2015. Chi phí dữ liệu đã giảm mạnh, giúp số lượng người sở hữu điện thoại thông minh đạt hơn ba tỷ. Tỷ lệ người không nói tiếng Anh sử dụng Internet đã đạt 3/4 trên tổng số toàn cầu và mọi người trên thế giới đang ngày càng có xu hướng sử dụng video và giọng nói làm công cụ tìm kiếm thông tin và dịch vụ trực tuyến của họ.
<infographic 1: Bối cảnh kỹ thuật số NBU (2015 - 2020)>
<infographic 2: Các xu hướng NBU (2015 - 2020)>
Đối với Google, công tác phát triển sản phẩm dành cho người dùng mới đã giúp chúng tôi phát triển sản phẩm tốt hơn cho mọi người. Kể từ khi được khởi động cách đây 5 năm, sáng kiến Tỷ người dùng tiếp theo đã dẫn đến những đột phá mà chúng tôi lẽ ra sẽ không thể thực hiện được — từ chế độ ngoại tuyến trên YouTube và Maps, cho đến AI có thể giúp trẻ em đọc bằng nhiều ngôn ngữ, các ứng dụng bảo vệ quyền riêng tư trên các thiết bị dùng chung, và trải nghiệm người dùng mới trong Google Pay (ra mắt đầu tiên ở Ấn Độ và sắp có mặt tại các nước khác thế giới). Chúng tôi cũng đang chia sẻ các công cụ và hướng dẫn mã nguồn mở để giúp đỡ những người khác vì chúng tôi biết rằng hỗ trợ người dùng mới là một mục tiêu chung.
<infographic 3: Thời điểm ra mắt các sản phẩm NBU>
Trong nửa thập kỷ qua, ngành công nghệ đã đạt được những tiến bộ có ý nghĩa trong việc thu hẹp các khoảng cách kỹ thuật số, giúp thêm hàng triệu người mỗi tuần được cùng chia sẻ những lợi ích mà công nghệ tạo ra. Tuy nhiên, khi đại dịch làm tăng tầm quan trọng của công nghệ trong cuộc sống, công việc, giáo dục và sức khỏe của chúng ta, tiến trình này có nguy cơ chậm lại hoặc tệ hơn là đảo ngược.
Tác động của COVID-19
Chúng tôi đã hỏi những người dùng internet mới rằng dịch COVID-19 ảnh hưởng đến họ như thế nào, và nhiều người chia sẻ rằng nó đã làm tăng thêm áp lực mà họ phải đối mặt.
Sự kết hợp giữa thu nhập thấp hơn và giá cả cao hơn đồng nghĩa với việc họ buộc phải đánh đổi chi tiêu dữ liệu mạng của mình — dành ưu tiên cho thức ăn và nơi ở. Không có trình độ hiểu biết kỹ thuật số cao, họ thường gặp khó khăn trong việc tiếp cận hỗ trợ tài chính của chính phủ, nguồn lực cộng đồng hoặc đi học. Chưa kể trong việc đối phó với dịch bệnh, nhiều người gặp khó khăn trong việc phân biệt sự thật và thông tin sai lệch, hoặc tìm kiếm các lựa chọn chăm sóc sức khỏe đáng tin cậy.
<infographic 4: Tác động của Covid đối với người dùng internet mới (NIU)>
Cách chúng tôi trợ giúp người dùng mới từ đây: kinh tế, giáo dục, hệ sinh thái
Việc chống lại tác động của dịch bệnh bằng cách giúp người dùng mới vượt qua COVID và tiến xa hơn nên là ưu tiên của ngành công nghệ, chính phủ, tổ chức quốc tế và tổ chức phi lợi nhuận.
Đầu tiên, chúng tôi phải đảm bảo người dùng mới tiếp cận được các công cụ dễ sử dụng, đáp ứng nhu cầu kinh tế tức thời của họ.
Chúng tôi nhận thấy trách nhiệm của Google trong việc này. Các ứng dụng như Kormo Jobs ở Bangladesh, Ấn Độ và Indonesia - giúp kết nối mọi người với các việc làm dành cho người chưa có kinh nghiệm - đã và đang phát huy vai trò giúp mọi người tìm được công việc. Trong những tháng tới, chúng tôi sẽ thử nghiệm một sản phẩm mới của Google có thể mang đến thêm cơ hội kiếm thu nhập thông qua nguồn cung ứng cộng đồng, do nhận thấy rằng đối với hầu hết người dùng internet mới, ưu tiên hàng đầu là bảo vệ thu nhập.
Thứ hai, chúng tôi phải tăng cường tập trung vào giáo dục — giúp người dùng mới hiểu rõ hơn về thông tin và dịch vụ trực tuyến, đồng thời thích ứng với những thay đổi sâu sắc hơn như sự nổi lên của hình thức giáo dục trực tuyến.
Các sáng kiến xóa mù chữ do tổ chức phi lợi nhuận cấp cơ sở như Google.org đang thực hiện ở Đông Nam Á là những bước đi đúng hướng quan trọng. Cũng như các chương trình đối tác của Google News Initiative trên khắp Châu Mỹ Latinh và các chương trình toàn cầu của Grow with Google như Be Internet Awesome, nhằm nâng cao kiến thức về an toàn và sự tự tin trực tuyến cho trẻ em. Việc xây dựng các chương trình này trong hậu quả của đại dịch càng trở nên vô cùng quan trọng.
Thứ ba, chúng tôi phải tiếp tục xây dựng một hệ sinh thái hỗ trợ xung quanh những người dùng mới. Chúng tôi mong muốn rằng mọi tổ chức sở hữu hoặc xây dựng công nghệ nên đặt tính bao hàm làm ưu tiên hàng đầu.
Thông thường, trách nhiệm giúp người dùng mới học cách lên mạng thuộc về các ‘giáo viên bất đắc dĩ’, như bạn bè và gia đình xung quanh họ. Các sáng kiến như Bộ công cụ Thiết kế giúp rèn luyện sự tự tin kỹ thuật số cho thấy cách chúng ta có thể bắt đầu thay đổi điều đó, trang bị cho các nhà sáng tạo công nghệ khả năng xây dựng các công cụ trực quan cho mọi người, bất kể hoàn cảnh của họ.
Cuối cùng, chúng tôi phải tiếp tục phát triển mục tiêu đã khiến Google tạo ra sáng kiến NBU vào năm 2015: đảm bảo Internet và các thiết bị cũng như công cụ được Internet hỗ trợ mang lại lợi ích và có thể tiếp cận được với nhiều người hơn, bằng nhiều ngôn ngữ và nhiều cách khác (bao gồm cả những người khuyết tật).
COVID-19 là một thách thức đối với tất cả mọi người và đặc biệt ảnh hưởng đến những người dùng Internet mới. Nhưng nếu các chính phủ, doanh nghiệp và các tổ chức xã hội hợp tác với nhau, chúng ta có thể và nên làm cho Internet trở nên tốt hơn và bao hàm hơn trong thế giới hậu COVID, cho hàng tỷ người trực tuyến ngày nay và hàng tỷ người tiếp theo.